Ponieważ synowska bojaźń Boża jest wspaniałą rzeczą, i towarzyszy jej wiele przywilejów, to powinno skłonić nas do pilnego zbadania swego wnętrza, czy posiadamy tę łaskę, czy nie, jeśli tak to jesteśmy błogosławieni i do nas należą opisane powyżej przywileje, jeśli nie to nasz stan, jest okropny. Aby pomóc tobie, drogi czytelniku, w zbadaniu siebie samego podam najpierw rzeczy ogólnie, a potem przejdę do szczegółów.

Po pierwsze. Mówiąc ogólnie nikt nie przynosi łaski synowskiej bojaźni Bożej naturalnie na ten świat ze sobą gdy przychodzi na ten świat. Każdy z natury jest jej pozbawiony, nie wie co to jest bojaźń Boża, gdyż ta bojaźń jak powiedziałem wcześniej w tym kazaniu wypływa z nowego serca, wiary, pokuty i tym podobnych rzeczy; i jeśli ich nie masz to nie masz także tej nabożnej bojaźni Bożej. Grzesznik musi przeżyć potężną zmianę w sercu i w życiu, aby posiąść tę bojaźń bo w przeciwnym razie będzie mu ona obca. Niestety jak wielu ludzi jest ignorantami jeśli chodzi o te rzeczy. Niektórzy ludzie nie obawiają się mówić, że nie są zmienieni i nie pragną takimi być. Czy tacy ludzie boją się Boga? Czy posiadają łaskę bojaźni Bożej? Nie ,,Bo nie poprawiają się, i nie boją się Boga.” (Psalm 55,19; Psalm 36,1; Rzymian 3,18).

Dlatego grzeszniku, czytający tą książeczkę, kimkolwiek jesteś rozważ czy jesteś pozbawiony tej nabożnej synowskiej bojaźni Bożej, bo jeśli jesteś, to nie posiadasz wszystkich innych łask gdyż ta bojaźń jak opisałem wypływa z szeregu innych łask Ducha Świętego. Przedstawiłem przedtem czym jest ta nabożna bojaźń Boża, skąd wypływa i co z niej wypływa, po czym przedstawiłem przywileje którymi cieszą się ci, którzy mają tę bojaźń w sercu, z tego powodu przeczytaj jeszcze raz tamte rzeczy i zbadaj czy posiadasz tę nabożną bojaźń.

Po drugie, przejdą teraz do szczegółów i podam przykłady takich ludzi, którzy nie posiadają tej bojaźni w sobie.

1. Człowiek, który jest pyszny i ma wyniosły umysł nie posiada bojaźni Bożej. Jasno to widać w napomnieniu ,,Nie pysznij się, ale się Bój.” (Rzymian 11,20). Widać tutaj, że pycha i bojaźń Boża są zestawione jako przeciwieństwa, tam gdzie jest jedna nie ma drugiej, gdzie jest pycha nie ma bojaźni Bożej, gdzie zaś jest bojaźń Boża tam nie ma pychy. Czy człowiek może być jednocześnie pyszny i bać się Boga? Nie. Bóg poznaje pysznego z daleka i poniża go. Zatem osoba, która pyszni się sobą, swoim bogactwem, swoim stanowiskiem etc., nie posiada bojaźni Bożej. Bóg przeciwstawia się pysznemu, czego nie robiłby, gdyby pyszny się Go bał, ponieważ człowiek, który posiada tę nabożną synowską bojaźń Bożą jest obiektem Bożego upodobania, to Bóg nie poniża go i nie przeciwstawia się mu. (Psalm 138,6; Jakuba 4,6; 1 Piotra 5,5; Malachiasza 4,1).
2. Pożądliwy człowiek także nie posiada bojaźni Bożej w sercu. To także wynika jasno ze słowa Bożego, ponieważ Ono zestawia pożądliwość i bojaźń Bożą jako przeciwności. Pismo mówi, że ludzie, którzy się boją Boga nienawidzą pożądliwości (2 Mojżeszowa 18,21). Poza tym, pożądliwy człowiek jest nazywany bałwochwalcą, i nie ma udziału w Królestwie Chrystusowym i Bożym. ,,Bo niegodziwy chełpi się pragnieniem swej duszy, a chciwiec błogosławi sobie i znieważa Pana.” (Psalm 10,3; Ezechiela 33,31; Efezjan 5,5). Słuchajcie tego wy, którzy czynicie z religii przykrywkę, aby nabywać dobra tego świata, wy nie boicie się Boga. A co wy zrobicie, których serca idą za waszą pożądliwością? Jesteście wodzeni przez nią za nos tu i tam, aby czasami przeklinać, kłamać oszukiwać i defraudować, aby osiągnąć jakąś korzyść. Jesteście dalecy od bojaźni Bożej. ,,Cudzołożnicy i cudzołożnice,” bo tak pismo nazywa pożądliwych ,,czy nie wiecie, że przyjaźń ze światem jest nieprzyjaźnią z Bogiem? Jeśli więc ktoś chce być przyjacielem świata, staje się nieprzyjacielem Boga.” (Jakuba 4,4).
3. Obżarstwo jest praktykowane przez tych, którzy też nie boją się Boga, i jest czynione bez lęku (Judy 1,12). Obżarstwo jest grzechem, na który zwraca się mało uwagi, a jednak jest ohydne w oczach Bożych, tak, że Bóg zakazuje swojemu ludowi poprzestawać z takimi ludźmi ,,Nie bywaj wśród pijaków ani wśród obżerających się mięsem.” (Przysłów 23,20). Niektórzy ludzie żyją jak gdyby urodzili się po to tylko, żeby jeść, pić i dogadzać swojemu brzuchowi, przez obżeranie się smakołykami tego świata, całkiem zapominając po co znajdują się na tym świecie, ale tacy nie boją się Boga i dlatego dzień powtórnego przyjścia Pana Jezusa Chrystusa zaskoczy ich jak sidło i poginą (Łukasza 21,34).
4. Kłamca także należy do tych, co nie boją się Boga. To jasno wynika z tekstu Pisma gdy Bóg mówi ,,Kogo się bałaś i lękałaś, że skłamałaś, i nie pamiętałaś o mnie ani nie wzięłaś sobie tego do serca? Czy ja nie milczałem, i to od dawna, a ty się mnie nie boisz?” (Izajasza 57,11). Nie można bać się jednocześnie Boga i kłamać. Grzech kłamstwa, trwania w kłamstwie jest powszechnym grzechem. Są różne rodzaje kłamstwa. Niektórzy ludzie kłamią bluźnierczo i szyderczo, inni chytrze by coś zyskać, jeszcze inni są hipokrytami religijnymi etc. Ale żaden z ludzi którzy trwają w kłamstwie nie posiada bojaźni Bożej i jeśli nie będą pokutować to nie unikną potępienia w piekle ,,wszyscy kłamcy będą mieli udział w jeziorze płonącym ogniem i siarką.” (Objawienia 21,8). Niebo i Nowe Jeruzalem nie jest dla takich ludzi. ,,I nie wejdzie do niego nic nieczystego, ani ten, kto popełnia obrzydliwość i kłamstwo,” (Objawienia 21,27). ,,Na zewnątrz zaś są psy, czarownicy, rozpustnicy, mordercy, bałwochwalcy i każdy, kto miłuje i czyni kłamstwo.” (Objawienia 22,15).
5. Nie posiadają również bojaźni Bożej ludzie, którzy wołają o pomoc do Boga w czasie nieszczęścia, a gdy są uwolnieni od niego wracają do swoich poprzednich złych dróg. Tak działo się w przypadku faraona, gdy spadła na Egipt plaga gradu, faraon prosił Mojżesza, by modlił się do Boga by plaga ustała. Mojżesz odpowiedział faraonowi ,,Ale wiem, że ty i twoi słudzy jeszcze nie boicie się Pana Boga.” (2 Mojżeszowa 9,30). Mojżesz, jak gdyby mówił ,,Wiem, że skoro tylko ustanie ta plaga, powrócisz do swego buntu faraonie.” Człowiek, który woła do Boga, aby zostać uwolnionym z udręki i otrzymać błogosławieństwo, po uwolnieniu i otrzymaniu błogosławieństwa wracający do swoich grzechów i buntu przeciw Bogu nie posiada bojaźni Bożej w sercu. Takie wołanie jest wołaniem o łaską, żeby żyć w pożądliwościach lub na służbie złego (Ewangelia Jana 4,1-3). Bóg narzekał na takie postępowanie Izraela ,,Ponadto nabrałaś swoich pięknych klejnotów z mojego złota i srebra, które ci dałem, uczyniłaś sobie posągi mężczyzn i uprawiałaś z nimi nierząd.” (Ezechiela 16,17; Ozeasza 2). Czynili to z braku bojaźni Bożej. Wielu jest takich ludzi, którzy wołają w nieszczęściu o pomoc do Boga, a gdy On ich wyratuje wracają do swoich grzechów. A czy wy drodzy czytelnicy, nie wołaliście o pomoc do Boga gdy byliście chorzy, biedni, w więzieniu etc, a po otrzymaniu pomocy Bożej wracaliście do zaspokajania swoich pożądliwości i na służbę do złego? Pilnujcie się grzesznicy, bo to oznacza że nie macie bojaźni Bożej w sercu.
6. Nie mają bojaźni Bożej w sobie ludzie napadający na lub próbujący odwieść wierzących od prawej duchowej drogi wiodącej do życia wiecznego. Widać to wyraźnie w napaści  Amalekitów na wędrującego Izraela. Bóg mówi ,,Pamiętaj, co ci uczynił Amalek w drodze, kiedy wyszliście z Egiptu; Jak spotkał cię w drodze i napadł na twoje tyły, na wszystkich słabych idących za tobą, gdy byłeś zmęczony i znużony, i nie bał się Boga.” (5 Mojżeszowa 25,17-18). Wielu takich Amalekitów, nie bojących się Boga, istnieje obecnie na świecie, atakujących słabych wierzących, czy to przez język, donosy, prześladowania fizyczne czy niegodziwe postępowanie. Gdyby mieli bojaźń Bożą w sercu nie próbowaliby dręczyć lub oczerniać wierzących. Ale tacy ludzie byli, są i będą, bo nie wszyscy posiadają bojaźń Bożą w sercu.
7. Również nie boją się Boga ludzie, którzy widzą karę Bożą na odstępcach za ich grzechy, a jednak sami także odstępują. ,,I widziałem, gdy z powodu nierządu odstępczyni Izrael oddaliłem ją i dałem jej list rozwodowy, jednak jej zdradliwa siostra Juda nie ulękła się, lecz poszła i również uprawiała nierząd.” (Jeremiasz 3,8; 2,19). Juda zobaczyła, iż jej siostra została oddalona i wydana w ręce Asyryjczyków, którzy zabrali ją poza Babilon, a jednak chociaż to widziała to także cudzołożyła z drewnem i kamieniem, co jest znakiem wielkiego zatwardzenia serca i braku bojaźni Bożej. Bo gdyby miała tę bojaźń w swoim sercu to drżałaby z powodu sądu wykonanego na jej siostrze i nie cudzołożyłaby duchowo. Ale czego nie dopuści się serce pozbawione bojaźni Bożej?

Niektórzy nie bojący się Boga ludzie, posuwają się tak daleko, że kładą kamienie obrazy na drodze i wymyślają pułapki, aby spowodować upadek wierzących i ich odejście od wiary, ba, cieszą się jakby znaleźli klejnot gdy widzą, że wyznawca chrześcijaństwa popada w grzech lub odpada od wiary.

8. Nie boją się Boga również ludzie, którzy widzą, że kraj nurza się w grzechu, a jednak nie biadają nad tym i nie upokarzają się na widok tego. Bóg mówi ,,Czy zapomnieliście o niegodziwości waszych ojców, o niegodziwości królów Judy, o niegodziwości ich żon, o waszej niegodziwości i o niegodziwości waszych żon, których się dopuszczały w ziemi Judy i na ulicach Jerozolimy? Po dziś dzień nie ukorzyli się ani się nie boją, ani nie postępują według mojego prawa” (Jeremiasza 44,9-10). W tym przykładzie widać kraj pełen niegodziwości, ale nikt nie płacze nad tym, ponieważ nikt z nich nie ma bojaźni Bożej w sercu ani miłości by chodzić Bożymi drogami. Cóż możemy powiedzieć o ludziach, którzy chlubią się popełnianiem niegodziwości? Ba, istnieją tacy ludzie, którzy nie zadowalają się tym, że są sami niegodziwi, ale cieszą się z niegodziwości innych, a nienawidzą, szydzą, oczerniają i prześladują tych, których nie udaje im się skłonić do niegodziwego postępowania. Czy tacy niegodziwcy posiadają bojaźń Bożą w sobie?
9. Także ci, którzy bardziej zwracają uwagę na swoje własne sny niż na Słowo Boże nie mają bojaźni Bożej w sercu. ,,Gdzie bowiem jest wiele snów, tam też wiele słów i marności. Ale ty bój się Boga,” to znaczy zwracaj uwagę na Jego Słowo. (Kaznodziei 5,7; Izajasza 8,20). Bojaźń Boża jest przeciwstawiona naszemu poleganiu na snach, werset ten sugeruje, że z powodu braku bojaźni Bożej ludzie zwracają nadmierną uwagę na sny. Bardziej słuchają głupich sugestii, które powstają w ich niemądrych sercach, lub które podrzuca im zły niż świętego Słowa Bożego. To są ludzie jak mówi Pismo ,,rojący sny” (Judy 1,8). Tak samo cóż powiemy o ludziach, którzy są bardziej przekonani o miłosierdziu Bożym dla ich duszy, ponieważ Bóg pobłogosławił im zewnętrznymi rzeczami, niż boją się Jego gniewu i potępienia, chociaż całe Słowo Boże mówi o tych rzeczach.

Sen jest albo prawdziwy, albo jest marzeniem i dlatego niektórzy ludzie śnią śpiąc a inni marzą, gdy są obudzeni. (Izajasza 29,7). Sny, które ma człowiek śpiący mogą pochodzić od Boga, złego, z mnóstwa zajęć, z ciała itp., tak samo dzieje się z marzeniami czy wizjami na jawie. Ludzie mogą mieć wizje, na jawie, z Nieba dotyczące stanu duchowego, człowieka albo stanu duchowego Kościoła, zgodne ze Słowem Bożym. Ale sny, czy wizje, czy też marzenia pochodzące od złego czy z ciała zachęcają człowieka, aby miał nadzieję, że będzie dobrze w sposób nie zgodny ze Słowem Bożym.

Takich ludzi apostoł Juda nazywa ,,rojącymi sny”, bo ich zasadami są sny, które prowadzą ich do plugawienia ciała to znaczy do cudzołóstwa i wszeteczeństwa ,,pogardzają zwierzchnościami i bluźnią istotom niebieskim.” (Judy 1,8). Tacy ludzie są chciwi na zysk jak Balaam (2 Piotra 2) I czynią swoje sny, jak to mówił Juda, swoimi zasadami postępowania przez co błądzą w życiu i doktrynie, można o nich przeczytać w Liście Judy, 1 rozdział i w 2 Liście Piotra, w 2 rozdziale. Piotr nazywa ich synami przekleństwa co oznacza, że nie ma w nich bojaźni Bożej.

10. Czarownicy, cudzołożnicy, krzywoprzysięscy i pozbawiający najemnika jego zapłaty, też nie posiadają bojaźni Bożej w sobie. Niektórzy ludzie mają w zwyczaju oszukiwać pracowników najemnych, którym zgodnie z umową mają zapłacić uzgodnioną sumę pieniędzy, potrącają z tego bezprawnie różne kwoty i wypłacają im mniej niż uzgodniono co jest niegodziwością (Jakuba 5,4). Tacy chciwi ludzie nie boją się Boga, i w stosownym dniu Bóg będzie świadczył przeciwko nim. Pismo mówi o Bogu ,,I zbliżę się do was na sąd, i będę rychłym świadkiem przeciwko czarownikom, przeciwko cudzołożnikom, przeciwko krzywoprzysięzcom, przeciwko tym, którzy uciskają najemników przy ich zapłatach oraz wdowy i sieroty i krzywdzą cudzoziemca, a nie boją się mnie, mówi Pan Zastępów.” (Malachiasza 3,5).
11. Nie boją się Boga również ludzie, którzy zamiast współczuć, złorzeczą ludowi Bożemu w ich udręce, pokuszeniach i prześladowaniach i raczej weselą się i skaczą z radości niż okazują litość w czasie takiej udręki. Tak postępowali wrogowie Dawida, Izraela, i tak samo czynił łotr na krzyżu przeciwko Chrystusowi (Łukasza 23,40; Psalm 35,1,22,26; Abdiasza 1,10-15; Jeremiasza 48,2-6). Jest rzeczą powszechną pomiędzy synami ludzkimi, radowanie się z krzywdy, którą doznaje wierzący, a wynika ona z podświadomej wewnętrznej nienawiści do pobożności. Pan Jezus mówił, że świat nas nienawidzi, ponieważ najpierw znienawidził Jego. Ludzie nienawistni gardzą i powiększają udręki i nieszczęścia Bożego ludu, tak jak Szymei uczynił Dawidowi. (2 Samuela 16,5-8).
12. Nie boją się Boga ci, którzy nie okazują tego swoimi uczynkami. Bóg mówi w Biblii ,,Jeśli jestem Panem, gdzie jest bojaźń przede mną?” Lud składał na ofiarę pokarm nieczysty zwierzęta chore, ślepe i kulawe co nie było oznaką bojaźni Bożej (Malachiasza 1,6-8). Grzeszniku, czytający tę książeczkę jedną rzeczą jest mówienie, że się boi Boga, a inną rzeczą jest czynienie tego. Dlatego Jakub mówi pokaż mi swoją wiarę z uczynków. Tak samo i tu Bóg wzywa lud Izraela, aby uczynkami swymi okazywali tę bojaźń. Wcześniej opisałem co wypływa z synowskiej bojaźni Bożej, jeśli takich rzeczy nie ma w sercu to oznacza to, że nie ma tam też prawdziwej nabożnej bojaźni Bożej. Podsumowując ten punkt można powiedzieć, że udawane wyznanie nie wystarczy, tylko szczere czynienie tego co nakazuje Bóg, przyprawione Bojaźnią Bożą jest tym co należy robić. Ci, co się prawdziwie boją Boga, są ludźmi szczerymi, prawymi, pokornymi i świętymi, dlatego czytelniku, zbadaj swoje serce za pomocą Słowa Bożego czy boisz się prawdziwie Boga?

Co! Boisz się Boga i jesteś dalej w stanie nieodrodzonym? Co! Boisz się Boga i nie zachodzi w tobie zmiana serca i życia? Co! Boisz się Boga, a jednak jesteś pyszny, pożądliwy pijakiem i obżartuchem? Co, boisz się Boga, a jesteś kłamcą i wołasz o miłosierdzie, by resztę życia spędzić w pożądliwościach? Możesz mieć bojaźń demoniczną, ale ona nic nie pomaga. Może także być, że twoja bojaźń wyobcowuje cię od Boga, jego czczenia, od jego dróg i Jego ludu, ale co ci to da? A może, obecnie twoja bojaźń powstrzymała cię na chwilę w twoim grzesznym życiu, ale co ci to da jeśli twoje serce nie jest zjednoczone z Bogiem i miłością do Jego Syna, Słowa Bożego, dróg Bożych i Jego ludu? Wielu ludzi jest zmuszonych do bania się Boga tak jak podwładni boją się swoich surowych przełożonych. Jeśli takim rodzajem bojaźni boisz się Boga, to jest to fałszywa bojaźń, nie wypływa ona z miłości do Boga, nie sprawia chętnego poddania się woli Bożej, ale jesteś zastraszony i jak hipokryta jesteś zmuszony do udawania dobrowolnego posłuszeństwa przez zwykły strach. (Psalm 66,3).

Pismo mówi o Dawidzie, że ,,w ten sposób rozsławiło się imię Dawida na wszystkich ziemiach, a Pan sprawił, że bały się go wszystkie narody.” (1 Kronik 14,17). Ale czy kochały Dawida? Czy wybrały, aby Dawid był ich królem? Nie, wiele z nich nienawidziło go i jeśli mogli, przeciwstawiali się jemu. Czynili tak jak obłudnicy bali się go, ale go nie kochali, bali się go, ale nie wybrali, aby rządził nad nimi. Podobnie pismo mówi o Jehoszafacie, gdy Bóg poddał mu Amonitów, Moabitów i mieszkańców góry Seir ,,I strach Boży padł na wszystkie królestwa ziemi, gdy usłyszały, że Pan walczył przeciw wrogom ludu Izraela.” (2 Kronik 20,29). Ale czy ta bojaźń była czymś innym niż drżeniem przed potęgą króla? Nie, nie spowodowała ona tego, że oni chętnie poddali się królowi, jego rządom i prawom. Ta bojaźń spowodowała tylko lęk jaki mają podwładni lub niewolnicy, którzy drżą gdy król wywiera pomstę Bożą na nich.

Dlatego pomimo tej bojaźni te narody były buntownikami w swoich sercach i gdy tylko nadarzyła się okazja buntowały się przeciwko Izraelowi. Zatem, ta bojaźń sprawiła udawane i wymuszone posłuszeństwo, co jest oznaką posłuszeństwa takich ludzi, którzy będąc przeciwnikami Bożymi w swych umysłach są zmuszeni, z powodu przekonania o grzechu, śmierci i sądzie, poddać  się odrobinę Bogu, Jego Słowu i Jego nakazom. Szanowny czytelniku, kimkolwiek jesteś, zbadaj pilnie swoje serce, czy masz tam synowską bojaźń Bożą?

W tym miejscu muszę cię ostrzec, drogi czytelniku, abyś pilnował się przed odkładaniem na później proszenia Boga o bojaźń. Niektórzy ludzie, gdy otrzymali przekonanie w sercu, że nie mają zbożnej synowskiej bojaźni Bożej, z powodu zepsucia, które jest w ich sercu, zwlekali i odrzucali bojaźń Bożą od siebie, jak to mówił Jeremiasz ,,Ale ten lud ma serce krnąbrne i buntownicze; odstąpił ode mnie i odszedł. I nie powiedzieli w swoim sercu: Bójmy się Pana naszego Boga,” (Jeremiasz 5,23-24). Zobaczyli oni, że sądy Boże towarzyszyły tym, którzy nie bali się Boga, ale takie przekonanie nie przemogło ich by powiedzieli ,,Bójmy się Pana, naszego Boga.” Izrael zwlekał z baniem się Boga, odkładał to na później. Grzeszniku, czy ty też zwlekasz z baniem się Boga? Czy twoje serce jest uparte i zatwardziałe, aby nie bać się Boga? Bóg zauważył twój bunt i przygotowuje jakiś straszny sąd na ciebie. ,,Czyż za to nie powinienem ich nawiedzić?-Mówi Pan. Czy nad takim narodem moja dusza ma się nie mścić?” (Jeremiasz 5,23,29). Grzeszniku, dlaczego miałbyś się narażać na gniew Boży? Nie prowokuj Boga. Padnij na kolana i wznieś swoje serce i ręce do Boga w Niebiosach i wołaj głośno do Boga, aby Bóg sprawił by twoje serce bało się Jego imienia, i aby nie zatwardzał twojego serca na Jego bojaźń. Tak wierzący przed tobą wołali do Boga i uniknęli sądu.

Bunyan 1680